Manuel Azaña: Jorge Borrow y La Biblia en España

EDITORIAL TRIFOLIUM

 

 

 

Colección: Litterae

Páginas: 92

Formato: 14 x 22, rústica con solapas y cuadernillos cosidos

Precio: 16,00 €

ISBN: 978-84-942103-9-6

 

 

El indiscutible patriotismo de quien llegaría a ser presidente de la IIª República Española, Manuel Azaña, fue motivo suficiente para acceder a la petición de su amigo Jiménez Fraud para que llevara a cabo la traducción al inglés de la obra de George Borrow The Bible in Spain. Como es sabido, la obra trata de los esfuerzos realizados por la Sociedad Bíblica y Extranjera para introducir la lectura del libro sagrado en España en la década de 1830, mediante las gestiones de una serie de agentes, entre los que figuraba el genial Borrow, que recorrería con tal fin cientos de pueblos y ciudades peninsulares, ofreciendo al lector años después el impresionante relato de sus aventuras de viajero. El texto que presentamos, Jorge Borrow y La Biblia en España fue publicado en el tomo I de sus Obras Completas, editadas por Ediciones Oasis (México, 1966)

Xan Arias-Andreu Rodríguez: Viaxeiros por Galicia. Colección Fume de leña

Xan Arias-Andreu Rodríguez: A Coruña nos textos dos viaxeiros, Séculos XVIII, XIX e XX. Colección Fume de leña

Carlos Martínez Barbeito: Robert Southey desembarca en el puerto coruñés. Colección Fume de leña

Emilio González López: El paso por Galicia de dos futuros presidentes de EE.UU.: John Adams y su hijo John Quincy Adams. Colección Fume de leña

Claudio Sánchez Albornoz: Ante a Historia Compostelá. Colección Fume de leña

Federica Montseny: Impresións dunha viaxe por Galicia en 1935. Colección Fume de leña

Laurie Lee: Cando partín unha mañá de verán. Colección Fume de leña

Viaxes literarias, por Armando Requeixo en Criticalia

http://armandorequeixo.blogaliza.org/2013/03/21/viaxes-literarias/

Xan Arias-Andreu Rodríguez: Viaxeiros por Galicia

Editorial Trifolium, dentro da súa colección Fume de leña, ven de sacar do prelo Viaxeiros por Galicia, de Xan Arias-Andreu Rodríguez.

Viaxeiros por Galicia é a versión en galego do libro publicado en castelán en Ediciós do Castro, no ano 1998. 

A tradución é de Enrique Sánchez Rodríguez.

Galicia e a súa paisaxe, as súas xentes, caracteres e costumes, a riqueza monumental e artística xunto ao seu desenvolvemento social e económico ou o estado dos seus camiños e pousadas son temas aquí tratados, tomados todos dos viaxeiros-escritores non galegos que por esta terra se desprazaron dende unhas épocas afastadas no tempo.

Porque sabido é que ao longo da Historia un gran número de ilustres viaxeiros foron deixando constancia escrita en forma de diarios, cartas, memorias, relacións ou relatos –cos elementos característicos e diferenciábeis que cada época marca–, das impresións e experiencias que Galicia lles suscitou.

Así o fixeron dende a Idade Media, dende a Europa dos santuarios e as peregrinacións, dende a Compostela fin de traxecto dunha das máis prodixiosas rutas de peregrinación, o Camiño de Santiago, sen o cal non se podería entender a proxección internacional desta terra, dende a súa catedral e o Liber peregrinationis alí conservado, primeira guía para camiñantes do vello continente.

Camiñantes, viaxeiros, heteroxénea masa de comerciantes, xograres, poetas, peregrinos e escultores, aristócratas ou plebeos, guerreiros, malandríns e eclesiásticos que, guiados por razóns diversas e dende os máis remotos lugares da terra, seguiron nos séculos posteriores elixindo Galicia como destino.

Até aquí chegaron tamén, xa polo XVII e deixando atrás a senda dos aventureiros, viaxeiros en misións diplomáticas e políticas, como simple acompañamento a un abade na súa visita aos mosteiros, como preceptores ou por motivos científicos ou de instrución, que tan amplo desenvolvemento acadarán despois cos viaxeiros ilustrados do XVIII, cobizosos de coñecemento e degoirados de traspasaren a realidade circundante, despregando todas as súas posibilidades de sentimento, pensamento e acción.

No XIX o poder da razón é substituído polo dominio da subxectividade, e os viaxeiros románticos buscaron o exótico, o diferente, iniciando unha maneira de viaxaren que sería o precedente do noso turismo de masas... De todos eles e de todas as épocas, en fin, hai dignos representantes neste libro

A escolma dos textos utilizada constitúe unha fonte moi valiosa de datos e unha curiosísima información sobre todos aqueles aspectos de cada día que escapan á historia dos grandes acontecementos, pero que conforman, xa que logo, o enleado da realidade cotiá.

O Autor

Xan Arias-Andreu Rodríguez, xornalista e editor, iniciou no suplemento “Cataventos” de El Ideal Gallego unha serie de artigos sobre literatura de viaxes por Galicia, que tería continuidade no suplemento “Galicia” de La Voz de Galicia, onde fixo un estudo pormenorizado sobre os textos dos viaxeiros-escritores non galegos que até Galicia chegaron dende os mais remotos tempos. Neste ámbito referido á literatura de viaxes por Galicia ten publicados asemade numerosos artigos noutros medios e revistas, ademais dos citados. É autor, nesta mesma colección, do libro A Coruña nos textos dos viaxeiros. Séculos XVIII, XIX e XX.

Datos

Título: Viaxeiros por Galicia

Autor: Xan Arias-Andreu Rodríguez

Tradución: Enrique Sánchez Rodríguez

ISBN: 978-84-938669-5-2

Páxs.: 286

PVP: 21,00 €

Títulos publicados na colección Fume de leña

• El paso por Galicia de dos futuros presidentes de EE.UU.: John Adams y su hijo John Quincy Adams. Emilio González López
• Robert Southey desembarca en el puerto coruñés. Carlos Martínez Barbeito
• A Coruña nos textos dos viaxeiros. Séculos XVIII, XIX e XX. Xan Arias-Andreu Rodríguez
• Ante a Historia Compostelá. Claudio Sánchez Albornoz
• Impresións dunha viaxe por Galicia en 1935. Federica Montseny
• Cando partín unha mañá de verán. Laurie Lee
• Viaxeiros por Galicia. Xan Arias-Andreu Rodríguez

Laurie Lee: Cando partín unha mañá de verán

Editorial Trifolium, dentro da súa colección Fume de leña, ven de sacar do prelo Cando partín unha mañá de verán, de Laurie Lee.

O libro foi traducido directamente do inglés ao galego por Mª Fe González Fernández.

En 1934 Laurie Lee, un xove inglés de provincias, desembarcou en Vigo sin saber unha palabra de español, sen cartos e cun violín baixo o brazo.

Durante máis dun ano percorreu a pé o país gañando a vida co seu violín, até que, ao estoupido da Guerra Civil, que lle sorprendeu na costa de Granada, foi recollido por un barco inglés.

Anos máis tarde Laurie Lee escribiu o relato vivo e apasionante desa viaxe, que nos proporciona, desde un punto de vista singularísimo, un retrato impresionante pola súa inmediatez e vivacidade da España popular dos anos 30 do século pasado nos prolegómenos da Guerra Civil.

A versión inglesa de As I walked out one midsummer morning, editada en 1969, chegou ás doce edicións nos últimos anos.

O Autor

Laurie Lee (1914-1997). Escritor e poeta inglés, nado en Stroud (Gloucestershire). Á idade de 19 anos abandonou o fogar familiar e marchou andando a Londres. Nesa cidade traballou como albanel até 1934, data na que percorreu España a pé subsistindo grazas ao que gañaba co seu violín como músico ambulante.

A súa carreira literaria é coñecida fundamentalmente polos seus textos autobiográficos e de viaxes, publicados en tres volumes: Cider with Rosie (1959), na que evoca a súa infancia; As I walked out one midsummer morning (1969), onde narra a súa viaxe por España, de Vigo a Granada, e A moment of War (1991), centrado na guerra civil española.

Escribiu tamén poesía, a súa verdadeira paixón, deixandonos igualmente algúns relatos breves, ensaios e obras para a radio. Traballou como xornalista e guionista na BBC.

Títulos publicados na colección Fume de leña

El paso por Galicia de dos futuros presidentes de EE.UU.: John Adams y su hijo John Quincy Adams

Emilio González López

Robert Southey desembarca en el puerto coruñés

Carlos Martínez Barbeito

A Coruña nos textos dos viaxeiros. Séculos XVIII, XIX e XX

Xan Arias-Andreu Rodríguez

Ante a Historia Compostelá

Claudio Sánchez Albornoz

Impresións dunha viaxe por Galicia en 1935

Federica Montseny

Cando partín unha mañá de verán

Laurie Lee

Robert Southey desembarca en el puerto coruñés, de Carlos Martínez-Barbeito, na prensa

El paso por Galicia de dos futuros presidentes de Estados Unidos, John Adams y su hijo John Quincy Adams, de Emilio González López, na prensa

Federica e nós, por Francisco Martínez Bouzas

http://novenoites.wordpress.com/2011/04/15/federica-e-nos/

Federica Montseny en Cariño

http://www.psoecarino.org/index.php?option=com_content&task=view&id=339&Itemid=1

Federica Montseny en Galiza, por Xosé Lois García

http://www.galiciahoxe.com/opinion/gh/federica-montseny-galiza/idEdicion-2011-03-29/idNoticia-653765/

Federica Montseny: Impresións dunha viaxe por Galicia en 1935

Editorial Trifolium, dentro da súa colección Fume de leña, ven de sacar do prelo Impresións dunha viaxe por Galicia en 1935, de Federica Montseny.

O libro foi traducido ao galego por Enrique Sánchez Rodríguez e leva un limiar asinado polo historiador Eliseo Fernández. A ilustración da cuberta é obra da pintora galega Ánxela Pérez Meilán.

Cando Federica Montseny, unha das figuras máis prestixiosas do movemento libertario, pois a súa vida é en parte a historia mesma do anarquismo ibérico, viaxou por Galicia en decembro de 1935, a expectación creada pola súa presenza era enorme, e non exenta de polémica. Federica aliñábase na corrente máis radical da CNT, que impulsara os movementos insurreccionais de 1933, e era moi crítica coa militancia anarcosindicalista máis moderada.

A xira tivo lugar entre os días 3 e 16 de decembro de 1935, e transcorreu polas localidades de Betanzos, Ferrol, Cariño, Santiago, A Coruña, lugo, Carballo e Ourense. Foron dúas semanas nas que Federica Montseny traballou por difundir as ideas libertarias nesta terra, ao tempo que se enchoupaba da paisaxe, das xentes e da camaradería dos seus correlixionarios en Galicia. Con poucos medios e moitos atrancos, milleiros de homes e mulleres escoltaron con abraio a persuasiva e potente voz de Federica.

Federica Montseny, tal como indica o historiador Eliseo Fernández no limiar do libro, non só fixo un fructífero traballos propagandístico entre os homes e mulleres do mar, do campo e da cidade, senón que ademais, levantou acta da existencia daquela Galicia libertaria que pasou diante dos seus ollos por algúns días. E difundiu o que vira neste vívido relato da súa andaina por Galicia, publicado originalmente por entregas en “La Revista Blanca”, nos primeiros meses de 1936.

O relato que recuperamos para a colección Fume de leña é breve, mais tremendamente condensado. As páxinas da reportaxe reflecten a admiración que espertou nela a paisaxe galega, daquela case virxe, que louba continuamente; aparecen tamén descricións e anécdotas de cada unha das vilas e cidades que percorreu; e mesmo se atreveu a entrar a analizar, case socioloxicamente, o carácter dos homes e mulleres do país. Mais, sobre todo, o que distingue a este traballo doutras reportaxes do estilo é a vívida descrición que fixo Federica do movemento libertario galego.

Títulos publicados na colección Fume de leña

El paso por Galicia de dos futuros presidentes de EE.UU.: John Adams y su hijo John Quincy Adams

Emilio González López

Robert Southey desembarca en el puerto coruñés

Carlos Martínez Barbeito

A Coruña nos textos dos viaxeiros. Séculos XVIII, XIX e XX

Xan Arias-Andreu Rodríguez

Ante a Historia Compostelá

Claudio Sánchez Albornoz

Impresións dunha viaxe por Galicia en 1935

Federica Montseny

Ante a Historia Compostelá, de Claudio Sánchez Albornoz

Editorial Trifolium publica, dentro da súa colección Fume de leña, a obra Ante a Historia Compostelá, do historiador Claudio Sánchez Albornoz.

Sen a Historia Compostelá -afirma Sánchez Albornoz-, tería quedado en tebras un dos períodos máis dramáticos da historia española, serían ignorados moitos personaxes que desempeñaron nela papeis máis ou menos importantes, terían escapado ao noso coñecemento diversas institucións e gran cantidade de sucesos sobre os que se achega plena luz e serían hoxe descoñecidas ducias de textos históricos de maior interese. Tales méritos, que non alcanza ningunha outra fonte latina peninsular na Idade Media -segundo o insigne historiador-, compensan os seus defectos. Entre eles, uns penden da singularidade dos seus autores e outros son comúns a todas as crónicas e historias de entón e aínda de sempre.

Os autores da Historia Compostelá -engade o investigador-, tiñan unha curiosidade múltiple e un prurito grande de exactitude. Aquela levounos a dispersar a súa atención en abano cara a multitude de cuestións e de personaxes diferentes, e este moveunos a explotar intensamente o rquivo da Igrexa de Santiago. Consecuencia da súa curiosidade e da súa atención foi o desfilar polas páxinas da Historia Compostelá de todas as figuras dalgún relevo da época, por pequeño que fose o seu papel na traxicomedia da Historia. Foino tamén o relatar de moitos sucesos, mesmo dalgúns insignificantes, ocorridos durante o período que historiaban. E foino, por último, a referencia ocasional ás moi variadas institucións eclesiásticas, sociais, económicas ou políticas que dalgún xeito tiñeron contacto cos personaxes da crónica ou que nalgún momento pudieron interesar á narración dos cronistas.

E resultado do prurito de exactitude dos autores foi copiar, con gran frecuencia, ducias e ducias de documentos de índole clerical ou civil: cartas, mensaxes, bulas, diplomas, ordenanzas etc., que, perdidos no correr do tempo e nos desastres dos arquitos de Santiago, fan da Historia Compostelá unha verdadeira colección diplomática de valor inapreciable.

É autora da tradución ao galego Mª Fe González Fernández.

O Autor

Claudio Sánchez Albornoz naceu en Madrid en 1893. Cursou estudos na Institución Libre de Enseñanza. Foi catedrático de Historia de España en Barcelona e Madrid e académico da Historia. Pertenceu a Acción Republicana e foi deputado durante a II República por Ávila. En 1932 comezou a exercer como Reitor da Universidad Central; participou na creación do Centro de Estudios Históricos, foi ministro de Estado (1933) e embaixador en Portugal (1936). Fundador do Instituto de Historia de España e da revista Cuadernos de Historia de España, exiliouse en Buenos Aires e presidiu a República no exilio (1959-1970). Estudou as orixes do feudalismo e outras institucións hispanas; entre as súas obras destaca España: un enigma histórico (1957), en réplica a España en su historia (1948) de Américo Castro. Faleceu o 8 de xullo de 1984 en Ávila.

Robert Southey desembarca no porto coruñés

A bordo dun dos navíos que realizaban o servizo marítimo entre Falmouth e A Coruña, arribaron a Galicia, en decembro de 1795, dous ilustres viaxeiros ingleses: o reverendo Herbert Hill (1749-1828), capellán da colonia británica en Lisboa, e o seu sobriño e compañeiro de viaxe por terras peninsulares, o xove poeta Robert Southey.

Robert Southey, por Edward Nash, 1820

(National Portrait Gallery, Londres)

Do periplo que os levaría de Galicia a Madrid para, por Estremadura, dirixirse a Lisboa, nos deixou o poeta inglés -tamén prosista, tradutor e editor- unha singular obra na que predomina a narración humorística de tipo costumbrista a partir dunha perspectiva privilexiada, pero sen renunciar a súa subxetividade, prexuizos e afinidades: Letters written during a short residence in Spain and Portugal. With some account of Spanish and Portugueze (sic) poetry é o seu título, publicada en Bristol en 1797, segunda edición revisada en 1799, e terceira corrixida e aumentada en 1808.

Certamente constitúe elemento peculiar das cartas de Robert Southey o fino e irónico humor inglés co que está redactado o material que foi recompilando durante a viaxe, rico tamén en calidade literaria, que tempo despois aproveitaría para ampliar a súa bibliografía referida a temas españois, como a tradución do Amadís ou a súa versión da Crónica del Cid, o poema Roderick the last of the Goths e The pilgrim of Compostela, ademais de pór ao alcance do lector inglés poemas de Góngora, Lope de Vega e Quevedo, entre outras obras e autores. Proba evidente do interés que ao longo da súa vida lle suscitaron os temas españois, se ben nesta obra á que se refire Carlos Martínez-Barbeito no excelente traballo que aquí presentamos, se amosa con máis frecuencia crítico que eloxioso, por moito que gozase da viaxe.

O paso por Galicia de dous futuros presidentes de Estados Unidos

Unha importante misión diplomática, xestionar a paz con Inglaterra para a independencia das colonias norteamericanas, fixo posíble a casual arribada a Galicia de dous destacados personaxes, pai e fillo: John Adams e John Quincy Adams, homes e nomes que pasarían á historia por chegar a ser ambos os dous, tempo despois, presidentes dos Estados Unidos de América.

O pai, John Adams, un dos autores da Declaración de Independencia, sería o segundo presidente da xove nación, de 1797 a 1801, ao substituir no cargo a George Washington. O seu fillo, John Quincy Adams, o sexto, de 1825 a 1829.

Para levar a cabo tan delicada misión, John Adams subiu a bordo da fragata francesa Sensible en Boston o 13 de novembro de 1799, dirixindose a Francia como embaixador extraordinario dos Estados Unidos en Europa, na compaña de dous secretarios e dos seus fillos John Quincy, de doce años, e Charles, de nove. Mais unha avería de auga na embarcación variarían os plans dos viaxeiros, que se viron obrigados a bordear as costas de Fisterra, para amarrar no porto de Ferrol o 8 de decembro de 1799.

Ante a imposibilidade de solventar nun espacio curto de tempo a avería que afectaba á embarcación francesa, John Adams e os seus acompañantes vironse obrigados a realizar o traxecto por terra, permanecendo en Galicia ata o 31 de decembro.

Ademais de político, o espíritu viaxeiro de John Adams, home da Ilustración dunha nova nación, lle fixo sentir especial curiosidade pola natureza da terra galega que foi descubrindo, recollendo no seu Diario, e posteriormente na súa Autobiografía, aspectos característicos do país, como a apariencia física e vestimenta dos seus habitantes, costumes, comidas, ou detalles pormenorizados relativos ao funcionamento de certas institucións ou sobre o desenvolvemento económico do comercio e a industria. 

É autor do libro, publicado na colección Fume de leña, o ilustre historiador e político Emilio González López.